ZÜRİH- İsviçre’de yaşlanan nüfus ve emekli maaşlarını finanse etmedeki zorluklar, AHV (Yaşlılık ve Ölüm Sigortası) sisteminde reform ihtiyacını yeniden gündeme taşıdı. Cuma akşamı SRF’nin “Arena” adlı siyasi tartışma programında, emeklilik yaşının 66’ya yükseltilmesi önerisi tartışıldı. Tartışmada hem sol hem de sağ kanattan temsilciler söz alırken, reformun toplumsal etkileri ve sürdürülebilirliği masaya yatırıldı.

Merkez Partisi: “Sistem iflasa sürükleniyor”
Ulusal Konsey Üyesi Andri Silberschmidt (FDP), sistemin mevcut haliyle sürdürülebilir olmadığını vurgularken, daha uzun çalışma hayatının kaçınılmaz olduğunu belirtti. Merkez Partili Ruth Humbel ise, “Demografik gerçeklik ortada. Emeklilik yaşını kademeli olarak 66’ya çıkarmak zorundayız” dedi.

SP ve UNIA’dan karşı çıkış
Sosyal Demokrat Parti (SP) temsilcisi Sarah Wyss ise öneriye şiddetle karşı çıkarak, “Emeklilik yaşı zaten artan bir baskı unsuru. Daha uzun çalışmak, özellikle düşük gelirli gruplar için ciddi bir sağlık riski oluşturuyor” dedi. Sendika UNIA’dan temsilci Vania Alleva da, zenginlerden daha fazla katkı alınması gerektiğini savundu: “Sorun emeklilik yaşı değil, servet dağılımıdır.”

Genç kuşaklar arada kalıyor
Programda gençlerin sesine de yer verildi. Jungfreisinnige (Genç Liberal) temsilcisi Matthias Müller, gelecekteki nesillerin yük altına girdiğini belirterek reformun ertelenemeyeceğini söyledi. SP Gençlik Kolu temsilcisi Ronja Jansen ise, “Çalışanlar daha çok değil, daha iyi şartlarda çalışmalı” dedi.

Referandum kapıda olabilir
AHV reformuna dair herhangi bir değişiklik, halk oylamasına sunulmadan yürürlüğe giremiyor. İsviçre’deki doğrudan demokrasi sistemi nedeniyle, reform önerisinin kabul edilmesi halinde 2026’da bir referandum düzenlenmesi gündeme gelebilir.