BERN – İsviçre Federal Meclisi’nde gündem, politik bir yapay zekâ videosu. Aargau kantonundan İsviçre Halk Partisi (SVP) üyesi Ulusal Meclis Üyesi Andreas Glarner, Yeşiller Partisi’nden Sibel Arslan’ı hedef alan bir yapay zekâ videosu nedeniyle yargı süreciyle karşı karşıya. Ulusal Meclis’in Dokunulmazlık Komisyonu, Glarner’in dokunulmazlığının kaldırılmasını tavsiye etti. Bu kararın Danıştay’ın (Eyaletler Konseyi) Hukuk Komisyonu tarafından da onaylanması halinde savcılık, Glarner hakkında cezai işlem başlatabilecek.

Yapay Zekâyla Hazırlanmış Siyasi Video Mahkemelik Oldu

2023 yılı seçim kampanyası sırasında Glarner, yapay zekâ kullanarak Sibel Arslan’ın SVP’ye oy verilmesini tavsiye ettiği izlenimini veren sahte bir video hazırladı ve paylaştı. Glarner, videonun mizahi ve açıkça yapay zekâ üretimi olduğunu iddia etse de, bu içerik mahkeme kararıyla internetten kaldırıldı. Ayrıca Arslan lehine yaklaşık 4.000 İsviçre Frangı tutarında tazminat ödemesine hükmedildi.

Suç Duyurusu Yapıldı, Ancak Dokunulmazlık Engel Teşkil Ediyor

Basel seçmeni olan Sibel Arslan, videonun kişilik haklarını ihlal ettiğini ve kimliğinin izinsiz kullanıldığını öne sürerek Glarner hakkında suç duyurusunda bulundu. Ancak Glarner’in parlamenter dokunulmazlığı, şu an için cezai kovuşturmanın önünde engel teşkil ediyor.

Komisyondan Açık Tavır:

Dokunulmazlık Kaldırılsın
Geçtiğimiz hafta Ulusal Meclis’in Dokunulmazlık Komisyonu, konuyu ele aldı ve dokuz üyeden oluşan kurulun büyük çoğunluğu Glarner’in dokunulmazlığının kaldırılması yönünde oy kullandı. SVP’li dört üyenin aksi yönde görüş bildirmesine rağmen, Komisyon şu ifadeleri içeren net bir gerekçeyle karara vardı:
“Bu tür kampanya yöntemleri ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilemez. Parlamentonun işleyişine zarar verici bu tür davranışlar, cezai açıdan değerlendirilmeli ve bir sonraki seçimlerde emsal teşkil edecek şekilde caydırıcı olmalıdır.”

İkinci Dosya Kapatıldı, Ancak Asıl Dava Gündemde
Glarner hakkında açılmış olan ikinci bir dosya –İslam karşıtı bir sosyal medya paylaşımıyla ilgili– Komisyon tarafından bağışıklık kapsamında değerlendirilerek rafa kaldırıldı. Ancak yapay zekâ ile hazırlanan ve kişisel kimlik taklidine dayanan video, yeni çıkarılan “kimlik hırsızlığı” yasası kapsamında yargılanmaya açık görünüyor. Bu yasa, Eylül 2023 itibarıyla yürürlüğe girmişti.

Arslan’ın Avukatından Açıklama: “İfade Özgürlüğü Değil, Kimlik İhlali”
Sibel Arslan’ın avukatı Manuel Bertschi, Komisyon kararını memnuniyetle karşıladıklarını belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Bu video müvekkilimin kimliğini yapay olarak taklit ediyor. Bu tür eylemler, ifade özgürlüğü kapsamında değil, kimlik hırsızlığı ve kişilik hakları ihlali çerçevesinde değerlendirilmelidir. Demokrasi, bu tür sahte içerikleri bağışıklık kisvesi altında koruyamaz.”

Süreç Devam Ediyor:

Son Söz Danıştay’da
Şimdi gözler Danıştay’ın Hukuk İşleri Komisyonu’nda. Eğer bu kurul da dokunulmazlığın kaldırılması yönünde görüş bildirirse, savcılık Glarner hakkında resmi ceza davası başlatabilecek. Bu gerçekleşirse, Andreas Glarner İsviçre’de yapay zekâ destekli kimlik taklidi nedeniyle hakkında mahkeme süreci başlatılan ilk üst düzey politikacı olabilir.

Glarner Kararı Eleştirdi:

“Video Zararsızdı”
Glarner ise kararın ardından yaptığı açıklamada videoyu “zararsız ve esprili” olarak nitelendirdi ve ifade özgürlüğünün ihlal edildiğini savundu. Ayrıca Komisyon’da kendisine karşı yalnızca SVP dışındaki üyelerin oy kullandığını belirtti. Şimdi, Eyaletler Konseyi’nin kararına umut bağladığını ifade etti.