ZÜRİH – İsviçre’de binlerce çocuk bu hafta çantaları ve heyecanla parlayan gözleriyle ilk kez okula adım atarken, veliler için yeni eğitim yılı önemli bir mali yük anlamına geliyor. Digitec Galaxus’un verilerine göre, Temmuz ayında okul malzemelerine olan talep geçen yıla kıyasla belirgin şekilde arttı: Kalem satışları %70, kalem kutuları %36, okul çantaları ise %20 yükseldi.
Yüzlerce franklık masraf
Okul çağındaki bir çocuk için sırt çantası, kalem kutusu, spor çantası ve temel malzemelerin toplam maliyeti kolaylıkla 200 ila 500 İsviçre frangını bulabiliyor. En çok satan okul çantalarının fiyatı ise çoğu zaman 150 frankın üzerinde. Spor ayakkabılar ve ek ekipmanlarla birlikte bu tutar daha da artıyor.
İsviçre Öğretmenler Birliği Başkanı Dagmar Rösler, “Okulun ilk günü hem çocuklar hem de veliler için duygusal bir an ve piyasa bu durumdan faydalanıyor” diyor. Rösler’e göre, gerçekte başlangıç için yalnızca bir çanta, boş bir kalem kutusu ve basit bir spor çantası yeterli. Ancak sosyal baskı ve çocukların istekleri, velileri daha pahalı ürünlere yönlendiriyor.
Ailelerin gerçek hikâyeleri
Basel-Landschaft’tan Isabelle, kızının ilk okul günü için 530 frank harcadığını belirtiyor: “Çantaya 300, kalem ve benzeri malzemelere 110, spor ayakkabılarını da içeren okul külahına 120 frank ödedik.” Schaffhausen’den Dilek (33) ise dört çocuğunun en küçüğünü okula göndermenin bütçelerine ağır geldiğini söylüyor: “Kızımız için 80 franklık çanta aldık. Bizim için çok para ama kızımızın mutluluğu buna değdi.”
Bazı veliler, okullarda düzenlenen “gösteri günü” gibi etkinliklerin çocuklar arasında rekabet ve baskı oluşturduğunu ifade ediyor. Zürihli Giselda (43), kızına bu yıl 80 franklık yeni bir çanta aldığını belirtiyor: “Eski çantasındaki tek boynuzlu at desenlerinden kurtulmak istedi.”
Tasarruf nadiren planlanıyor
Uzmanlara göre, veliler çocuklarının okul masrafları için önceden bütçe ayırma konusunda yeterince hazırlıklı değil. Düşük gelirli ailelerde ise bu harcamalar daha da zorlayıcı hale geliyor. Rösler, “Bu süreç, çocuklara imkânlar ve öncelikler konusunda bilinç kazandırmak için bir fırsat olabilir” diyerek, ailelere planlı alışveriş tavsiyesinde bulunuyor.