Her yıl orman yangınlarıyla içimiz yanıyor. Ülkemizin ana gündemini oluşturarak göz göre göre onlarca yıllık orman varlığımız yok olup gidiyor. Anladığımız şudur ki, yangını söndürmek için verdiğimiz mücadele uzun vadeli bir çözüm değildir. Ülkemizin yaşadığı bu korkulu halin bir an önce son bulması için her kişiye büyük görevler düşmektedir. Kalıcı çözüm için Türk halkının bilinçlendirilmesi lazım. Çevreyi koruma okullarda ders konusu olması lazım. Belediyeler kendi sınırları içerisinde özellikle yol kenarlarındaki otları ve fundalıkları temizleyerek önlem almalı.
Korkulu bir rüya halini alan bu yangınlar geçmişte ülkemiz gibi mücadele eden İspanya ve Portekiz nasıl başarılı oldu. Bizde onları başarısını ülkemizin fiziki şartlarını dikkate alarak uygulamaya koymalıyız. İspanya ve Portekiz’in yangınlara karşı verdiği mücadelesini İnsani boyutu, fiziki yaptırımlar, yüksek teknolojinin kullanımı ve rehabilitasyon gibi başlıklarda toplandığını görmekteyiz.
Ormanlarda ateşin hızlı yayılmasını önlemek için yapılacak temizlik işin en önemli bölümünü oluşturtuyor. Kuru ot, ölü ağaç, yaprak ve yanıcı çalılar düzenli temizlenmeli. Ateşe dayanıklı ağaç türleriyle yeniden ağaçlandırma yapılmalı. Orman içi yollar, yangın şeritleri (aceiro) ve su kaynakları oluşturulmalı. Yaz aylarında açık alanda ateş yakmak, mangal yapmak, anız yakmak yasaklanmalı. Özellikle yüksek riskli dönemlerde ormana giriş kontrollü olmalı. Vatandaşlara yönelik sürekli eğitim ve bilgilendirme kampanyaları (TV, sosyal medya, okullar). Gönüllü yangın ekipleri kurulmalı ve eğitim verilmeli. Uydu görüntüleri, dronlar ve yangın algılama kameraları ile sürekli izleme yapılmalı. Yapay zekâ ve veri analitiğiyle yangın risk haritaları oluşturulmalı.
Yangın çıkışı anında yetkililere ve halka SMS, siren, uygulama bildirimi ile hızlı uyarı verilmesi. Köylerde ve orman köylerinde uyarı anons sistemleri kurulmalı.
Yangına karşı kırsal çizgi temizliği, eğitim ve izleme kuleleri, oluşturulmalı. Kamu bilinci ve orman rehabilitasyonu üzerinde çalışılmalı. Yangın yönetmenliği değiştirilmeli. Yüksek risk zaman dilimleri uzatıldı, kırsal alanlarda ateş kullanımına yeni yasaklar getirildi, şehir‑orman arası koordinasyon güçlendirilmeli. Orman içi yanıcı türleri azaltmak yangın ilerleyişini yavaşlatmak için kontrollü yakma uygulanmalı. Sensörlü su püskürtme kule sistemleri kurularak bitki nemlendirilip doğal yangın bariyeri oluşturulmalı.
İşsizlerle önleme ve gözlem ekipleri kurularak yangınlara karşı gönüllü yapı güçlendirilmeli. Riskli yerlerde ateş yakılması yasaklanmalı, orman yolları açılmalı, su depoları oluşturulmalı ve periyodik temizlik yapılmalıdır. Yanan bölgelere ateşe dayanıklı ağaç türleriyle yeniden ağaçlandırma yapılmalı. Özellikle yüksek riskli dönemlerde ormana giriş kontrollü olmalı. Vatandaşlara yönelik sürekli eğitim ve bilgilendirme kampanyaları (TV, sosyal medya, okullar) düzenlenmeli ve gönüllü yangın ekipleri kurulmalı ve eğitim verilmeli. Uydu görüntüleri, dronlar ve yangın algılama kameraları ile sürekli izlemeli. Yapay zekâ destekli yangın risk haritaları oluşturulmalı. Yangın çıkışı anında yetkililere ve halka SMS, siren, uygulama bildirimi ile hızlı uyarı verilmesi. Köylerde ve orman köylerinde uyarı anons sistemleri kurulmalı. Yangın söndürme ekipleri (itfaiye, orman muhafaza, jandarma) sürekli eğitilmeli. Farklı kurumlar (orman, itfaiye, AFAD, belediye) arasında net görev dağılımı yapılmalı.
Yanan alanlar hızlıca rehabilite edilmeli. Erozyon kontrolü için uygun bitki örtüsü ile yeniden ağaçlandırma yapılmalı. Ekolojik denge gözetilmeli; yerli türler kullanılmalı. Yangına sebebiyet verenler ağır cezalandırılmalı. Özel mülk sahipleri kendi tarlasını bahçesinin bakımını yapmalı yangılara sebebiyet verecek her türlü önlemi almalı. Ateşin Çocukları terör örgütü mensupları sıkı takibe alınmalıdır.