OSLO – Norveç parlamentosu, yaklaşık 2,1 trilyon USD varlığa sahip dünyanın en büyük devlet fonu olan Government Pension Fund Global’ın etik yatırım ve satış kurallarını geçici olarak askıya alma kararını salı günü kabul etti. 
Finans Bakanı Jens Stoltenberg, bu hamlenin temel nedenini şöyle açıkladı: “Varolan etik çerçeve büyük teknoloji şirketlerinden çıkılmasını zorunlu kılabilirdi. Bu da fonun küresel ve çok çeşitli yatırım portföyü niteliğini zayıflatırdı.” 
Hangi Şirketler ve Nedenler Masada?
• Fonun bağımsız etik kurulu, teknoloji devleri Amazon, Microsoft ve Alphabet Inc. üzerine inceleme yapıyordu. Bu şirketlerin, İsrail hükümetiyle yürüttükleri bulut ve yapay zeka iş birliği gerekçesiyle soru altında olduğu belirtilmişti. 
• Temmuz 2025’te BM özel raportörü Francesca Albanese, bu teknoloji şirketlerinin İsrail’e hükümet çapında erişim sağladığını, böylece “kara kutu” yazılım ve veri altyapısıyla işlenmiş verilerin İsrail’in güvenlik ve gözetim kapasitesini artırdığını raporlamıştı. 
Etik Kuralların Askıya Alınması: Neden ve Sonuçları
• “Etik kuralların askıya alınması”, parlamentoda kabul edilen acil bir önergeyle gerçekleşti ve kuralların yaklaşık bir yıl süreyle geçici durdurulmasına karar verildi. 
• Bakan Stoltenberg, “Dünya esasen değişti. Kuralların gözden geçirilmesi gerekiyor” açıklamasını yaptı. 
• Bu karar, bazı kesimlerce “etik değerlere geri adım” olarak eleştirildi. Sol görüşlü partiler, bu durumun etik yatırım anlayışını zayıflatabileceğini savundu. 
İsrail ile İlgili Durum ve Yatırımlar
• Fon, daha önce 11 İsrailli şirketteki paylarını satışa çıkararak veya tamamen çıkış yaparak bu şirketlerle bağlantılı etik riskleri yönetmeye çalışmıştı. 
• Ayrıca August 2025 verilerine göre, fon hâlâ 38 İsrailli şirkette yaklaşık 19 milyar kron değerinde varlık tutuyor. 
• Bu bağlamda, fonun etik kurallarını askıya alması, İsrail bağlantılı teknolojiler ve yatırımlar üzerinden gelen baskılarla ilişkili görülüyor.
Norveç devlet fonu, etik yatırım kriterlerinin küresel yatırım fırsatlarıyla çelişebileceğini, bunun da fonun temel stratejisini zayıflatabileceğini değerlendiriyor. Bu doğrultuda, önümüzdeki dönemde yenilenen ve daha esnek etik çerçeve ile devam etme kararı alınmış görünüyor. Bu gelişme, etik yatırımlar açısından önemli bir kırılma noktası olarak yorumlanıyor.
Kaynak: spiegel.de