BERN – İsviçre’de ilaç fiyatları yeniden tartışma konusu haline geldi. ABD Başkanı Donald Trump’ın ülkesinde ilaç fiyatlarını düşürme girişimi, Avrupa’daki ilaç devlerini yeni bir yön arayışına itti. Blick gazetesinin haberine göre, Roche ve Novartis gibi Basel merkezli ilaç devleri, “İsviçrelilerin ilaçlara çok az para ödediğini” savunarak fiyat artışı talep ediyor.
İlaç sektörünün hesabına göre, zengin ülkeler daha fazla ödemeli. Buna gerekçe olarak da ilaç araştırma ve geliştirme maliyetleri gösteriliyor. Ancak uzmanlara göre bu talep, İsviçre sağlık sigortası primlerinde %10’u aşkın bir artışa neden olabilir.
“İlaçlar İsviçre’de fazla ucuz”
İlaç şirketlerinin çatı örgütü Interpharma verilerine göre ABD, yenilikçi ilaçlara gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) %1,87’sini harcıyor. Fransa, Japonya ve İtalya’da bu oran %0,9 seviyesindeyken, İsviçre’de yalnızca %0,43.
Novartis CEO’su Vas Narasimhan, “İsviçre ilaç fiyatlarını dünya genelinin çok altında tutuyor” diyerek, artışın “sektörün sürdürülebilirliği için kaçınılmaz” olduğunu savundu.
“Fiyatlar artarsa primler de uçar”
Zürih Uygulamalı Bilimler Üniversitesi’nden sağlık ekonomisti Prof. Simon Wieser, fiyat artışlarının doğrudan vatandaşın cebine yansıyacağına dikkat çekti:
“İsviçre, ilaçlara GSYİH’sinin %1’ini ayırsa sağlık sigortası primleri 391 franktan 434 franka çıkar. Bu, %11’lik bir artış anlamına gelir.”
“Rekabet yok, şeffaflık da”
Basel Üniversitesi Sağlık Ekonomisi Bölümü Başkanı Prof. Stefan Felder, jenerik ilaçlarda rekabetin neredeyse hiç olmadığını belirtti:
“İsviçre’de jenerikler yurt dışına göre çok daha pahalı. Bu da sistemin dengesini bozuyor.”
Helsana Sağlık Sigortası’nın raporuna göre, son 10 yılda ilaç maliyetleri %50’nin üzerinde arttı. Helsana Politika Departmanı Başkanı Mathias Früh, “Yeni çıkan ilaçların fiyatı birkaç yılda iki katına çıkıyor. Gerçek yenilikler değil, sahte yenilikler primleri yükseltiyor” ifadelerini kullandı.
Pfizer ve Trump anlaşması
ABD’li ilaç devi Pfizer, Başkan Trump’la yaptığı anlaşmayla düşük gelirli hastalara indirim sağlamayı kabul etti. Ancak Blick’in haberine göre bu adım, İsviçre’deki fiyat baskısını ortadan kaldırmaya yetmiyor. Sektör, “ABD’de düşen fiyatların telafisini Avrupa’dan almak istiyor.”
⸻
???? Sonuç:
İsviçre’de ilaç fiyatları artarsa, sağlık sigortası primleri de doğrudan yükselecek. Uzmanlar, hükümetin ilaç şirketlerine karşı kararlı bir duruş sergilememesi halinde “ilaç lobisinin halkın cebine uzanacağını” belirtiyor.