CENEVRE – Plastik kirliliğine karşı uluslararası bir anlaşma hazırlamak amacıyla Cenevre’de yürütülen müzakereler başarısızlıkla sonuçlandı. Toplantıya başkanlık eden Ekvadorlu diplomat Luis Vayas Valdivieso, cuma günü yaptığı açıklamada, 185 ülke arasında uzlaşı sağlanamadığını bildirdi.
Perşembe gecesi kaos
Müzakereler perşembe akşamı büyük bir karışıklıkla kesintiye uğradı. Konferans başkanı Valdivieso, gece yarısına dakikalar kala oturumu aniden cuma gününe ertelediğini açıkladı. Ancak bu karar, delegasyonlar arasında büyük bir belirsizlik yarattı. Bazı delegeler görüşmelerin gece boyunca küçük gruplarda sürüp sürmeyeceğini bilmediklerini ifade etti. Çoğu ülke temsilcisi salonu terk ederken, bazı delegeler sabaha kadar kaldı.
Delegeler ve STK’lardan tepki
Danimarka Çevre Bakanı Magnus Heunicke’nin etrafında toplanan birçok delege duruma tepki gösterdi. Bir katılımcı, “Böyle bir şey daha önce hiç görmedim” sözleriyle şaşkınlığını dile getirdi. Sivil toplum örgütleri ise süreci “sivil topluma hakaret” olarak niteledi. Özellikle Güney Amerika’dan bazı delegeler, Valdivieso’nun sunduğu “yetersiz ve hırssız” metin taslağına sert tepki gösterdi. Bu metin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’dan İsviçre Federal Konseyi ve Çevre Bakanı Albert Rösti’ye kadar birçok ülke tarafından “kabul edilemez” bulundu.
İsviçre: “Zor bir dönem”
İsviçre heyetinin başmüzakerecisi ve Federal Çevre Dairesi (Bafu) Uluslararası İşler Başkanı Felix Wertli, cuma sabahı yaptığı açıklamada hayal kırıklığını dile getirdi. “Zor bir dönemden geçiyoruz” diyen Wertli, üç yıldır süren yoğun müzakerelere rağmen kritik ilerlemelerin sağlanamadığını vurguladı. İsviçre, sürecin tamamen bitmemesi gerektiğini ancak yeni bir strateji belirlemek için ara verilmesinin şart olduğunu açıkladı.
Anlaşmazlığın odağı: Plastik üretimi
Müzakerelerdeki temel anlaşmazlık, plastik üretimine sınırlama getirilip getirilmeyeceği konusundaydı.
• 100’den fazla ülke, plastik üretimini sürdürülebilir seviyelere indirmeyi, tek kullanımlık plastikleri (çatal, bardak, ambalaj gibi) yasaklamayı ve döngüsel ekonomi modeline geçmeyi savundu.
• Buna karşılık, petrol üreticisi ülkeler – başta Suudi Arabistan, İran ve Rusya – plastik üretimine herhangi bir kısıtlama getirilmesini engellemek için direndi.
Görüşmelerin ne zaman yeniden başlayacağı henüz belli değil.