NEW YORK – BM Genel Kurulu çerçevesinde New York’ta toplanan Ortadoğu Konferansı, Filistin’in devlet olarak tanınması tartışmalarını yeniden alevlendirdi. İsviçre basını SRF’nin aktardığına göre, Fransa ve Suudi Arabistan’ın öncülüğünde düzenlenen konferansta Arap ülkeleri ve bazı Batılı devletler, ortak bir deklarasyonla iki devletli çözüm çağrısı yapmak istiyor.
Batı’dan yeni tanıma adımları
Son günlerde Kanada, Avustralya ve İngiltere, Filistin’i devlet olarak tanıyacaklarını açıkladı. Daha önce Fransa da aynı yönde sinyal vermişti. İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, İsrail’in “iki devletli çözüm için inandırıcı bir yol göstermediğini” söyleyerek bu kararı savundu.
Halihazırda 193 BM üyesinin 140’tan fazlası Filistin’i devlet olarak tanıyor. Bu ülkeler arasında Türkiye, İspanya, İsveç, Norveç, Portekiz, Yunanistan, Güney Afrika, Brezilya, Hindistan, Çin ve Rusya gibi önemli aktörler bulunuyor. Son dalgayla birlikte Avrupa’dan yeni ülkelerin de tanıma listesine katılması bekleniyor.
İsviçre temkinli
İsviçre hükümeti iki devletli çözümü desteklediğini yineledi ancak Filistin’i tanımak için henüz erken olduğunu açıkladı. Federal Dışişleri Bakanı Ignazio Cassis, İsviçre’yi konferansta temsil ediyor. SRF’nin haberine göre Bern yönetimi, tanımanın ancak İsrail ile Filistin arasında somut müzakereler sonucunda mümkün olabileceğini savunuyor.
ABD ve İsrail’den sert tepki
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Filistin’in tanınmasını “Hamas terörüne ödül” olarak nitelendirdi. ABD de konferansa katılmadı ve Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas’a ülkeye giriş vizesi vermedi. Washington yönetimi, İsrail’in de “karşı önlemler” alabileceğini duyurdu.
Çözüm hâlâ uzak
SRF’nin yorumuna göre, iki devletli çözüm onlarca yıldır gündemde olmasına rağmen hâlâ gerçekleşmiş değil. İsrail’in itirazları ve ABD’nin desteğiyle bölgede fiili durum değişmediği için, Filistin’in devlet olarak tanınması şimdilik daha çok diplomatik bir mesaj niteliği taşıyor.
FİLİSTİN’İ TANAYAN ÜLKELER
Toplam:
193 BM üyesinden 140’tan fazlası Filistin’i devlet olarak tanıyor.
Tanıyan ülkelerden bazıları:
• Avrupa: İspanya, İsveç, Norveç, Portekiz, Yunanistan, Polonya, Macaristan, Çekya, Slovakya
• Ortadoğu / Asya: Türkiye, Katar, Kuveyt, Suudi Arabistan, Endonezya, Hindistan, Çin, Pakistan
• Afrika: Güney Afrika, Mısır, Cezayir, Tunus, Senegal
• Amerika kıtası: Brezilya, Arjantin, Şili, Uruguay, Venezuela, Küba
Son dönemde tanıyacağını açıklayanlar:
Kanada, Avustralya ve İngiltere. (bu ülkelerde dün itibarıyla tanıdı)
Tanımayan önemli ülkeler:
ABD, Almanya, Fransa (henüz resmileştirmedi), İsviçre, İtalya, Japonya.