Avrupa Birliği, özel mesajların şifrelenmeden önce taranmasını öngören tartışmalı bir düzenleme üzerinde çalışıyor. Amaç, çocuk istismarına karşı mücadele olarak açıklansa da, uzmanlar ve gizlilik savunucuları bu planın mahremiyetin sonu anlamına gelebileceği uyarısında bulunuyor.
Yeni düzenleme yürürlüğe girerse, WhatsApp, Telegram ve Signal gibi popüler mesajlaşma uygulamaları, mesajları kullanıcıların telefonlarında göndermeden önce tarayacak özel yazılımlar kurmak zorunda kalacak.
Signal CEO’su Meredith Whittaker, yaptığı açıklamada tavrını net koydu: “Eğer şifreleme güvenliğini zayıflatmak ya da Avrupa’dan çekilmek arasında bir seçim yapmamız gerekirse, Avrupa pazarını terk ederiz.”
“Zarfı kapatmadan önce mektubu okumak”
AB bu yöntemi “Client-Side-Scanning” olarak adlandırıyor. Basitçe anlatmak gerekirse, kullanıcıların mesaj, fotoğraf ve videoları gönderilmeden hemen önce bir veritabanıyla karşılaştırılıyor. Şüpheli bir içerik bulunursa, yazılım otomatik olarak alarm veriyor ve güvenlik birimlerini bilgilendiriyor.
Ancak bu yöntem, gizlilik savunucularına göre “arka kapı gözetimi” anlamına geliyor. 300’den fazla bilişim uzmanı planı “temelden hatalı bir teknoloji” olarak niteledi. AB Konseyi’nin hukuk servisi dahi girişimin yasalara aykırı olabileceğini belirtti.
Destekçiler, mesajların şifrelemesinin bozulmadığını savunuyor. Ancak eleştirmenler farklı düşünüyor: Eğer her mesaj şifrelenmeden önce taranıyorsa, bu durum “her mektubun zarfı kapatılmadan önce fotoğrafının çekilmesine” benziyor.
Karar süreci belirsizliğini koruyor
AB Konseyi’nde yapılması planlanan oylama, 14 Ekim tarihinden ileri bir tarihe ertelendi. Almanya şu ana kadar çekimser kaldı; ancak ülkenin tutumu belirleyici olabilir. Koalisyon hükümeti, anlaşmasında özel iletişimin gizliliğini “temel bir ilke” olarak güvence altına almış durumda.
Avrupa Parlamentosu, chat kontrolü planını açık şekilde reddediyor. Buna rağmen üye ülkelerin temsil edildiği AB Konseyi’nde Danimarka’nın öncülüğünde az farkla bir çoğunluk destek veriyor. Tartışmaların önümüzdeki haftalarda daha da hararetleneceği tahmin ediliyor.