İsviçre’nin Graubünden kantonundaki Brienz köyü, devasa büyüklükteki kaya ve toprak kütlelerinin tehditi altında. Her gün yaklaşık iki milyon metreküp kaya, taş ve moloz köyün üzerine doğru kayıyor. Mayıs ayında Wallis kantonundaki Blatten köyü tamamen toprak altında kalmıştı, Brienz’i de benzer bir kader bekliyor.

Kasaba, Kasım ayından bu yana güvenlik nedeniyle kapatıldı. Köy sakinleri sadece jeologların izin verdiği kısa sürelerde evlerine girebiliyor. Bu durum halk üzerinde büyük bir psikolojik yük oluşturuyor. Kriz masası sözcüsü Christian Gartmann, “İkinci tahliye çok daha ağır bir yük oldu. İnsanlar bunun uzun süreceğini biliyorlardı. Artık dokuz ayı geride bıraktık. En zor olanı belirsizliktir” dedi.

Çiftçiler zor durumda

Brienz’de yaşayan çiftçi Georgin Bonifazi ve ailesi, hayvanlarıyla birlikte ikinci kez göç etmek zorunda kaldı. Ahır binası derin çatlaklar nedeniyle artık kullanılamaz hale geldi. Bonifazi, “Bu bizim vatanımız. Buradan kopmak istemiyoruz. Yeni bir ahır için yer arıyoruz ama bulmak kolay değil” diye konuştu. Ailesi ve çocukları tarımı sürdürmek istiyor, pes etmeyi düşünmüyor.

Çözüm arayışları sürüyor

Köyün altındaki yamacı dengelemek için dağın içine açılan bir tünel aracılığıyla suyun tahliyesi sağlanıyor. Bu yöntem kaymayı yavaşlatsa da, sürecin etkisi yetersiz bulunuyor. Köyden kalıcı olarak ayrılmak isteyenlere ise evlerinin güncel değerinin yüzde 90’ı kadar tazminat ve altyapı giderlerinin karşılanması teklif ediliyor. Ancak bunun karşılığında evlerin yıkılması şart koşuluyor.

“Brienz değişecek” diyen Gartmann, köyün ruhunun da bu süreçte dönüşeceğini vurguladı: “Binalar yıkıldığında yerlerine çayırlar ya da bahçeler kalacak. Bugün ailelerin yaşadığı yerler gelecekte boş alan olacak.”

Kritik altyapı da risk altında

Köyün altında geçen kanton yolu, demiryolu hattı ve Tirol’den İtalya’ya uzanan yüksek gerilim hattı da kaymanın etkisiyle sürekli gözetim altında tutuluyor. Bu altyapı tesislerinin zarar görmemesi için de önlemlerin hızla alınması gerektiği belirtiliyor.