ZÜRİH– Zürih Üniversitesi ile Londra Ekonomi Okulu’nda görev yapan emlak uzmanı Prof. Christian Hilber, İsviçre’deki konut kıtlığı ve artan fiyatlar konusunda çarpıcı iddialarda bulundu. İsviçre’nin 2013’te yürürlüğe giren yeni Mekânsal Planlama Yasası’nın (Raumplanungsgesetz), piyasadaki daralmanın başlıca nedenlerinden biri olduğunu belirten Hilber, bu yasanın “aradaki zayıf halkayı” kırarak konut arzını sınırladığını öne sürüyor .

Hilber, “Zersiedlung’a (şehir yayılımına) karşı önemli bir adım atan yasayla birlikte, kamusal anlayış büyümeyi sınırladı. Ancak bu, yeni nesiller için konutu daha da erişilmez hale getirdi” ifadelerini kullandı . Ayrıca, tarihsel olarak İngiltere gibi ülkelerde görülen ve yeşil kuşakların yol açtığı şehir içi sıkışmışlıkla benzerlik taşıdığını vurguladı .

Neden Konut Az, Peki Fiyatlar Neden Yükseliyor?
• 1970’lerde trafik ve ulaşım altyapısındaki gelişmeyle şehirlerin dışa doğru genişleyebildiği bir dönem yaşandı. Ancak 2010’lara gelindiğinde yeni planlama yasaları devreye girdi ve inşaat maliyeti ciddi şekilde arttı .
• Londra, Boston, New York gibi metropollerdeki artışların İsviçre’ye yansımakta olduğuna dikkat çeken Hilber, “İsviçre bu aşamada 20 yıl geride” diyerek uyarıda bulundu .

Kim Kazanıyor, Kim Kaybediyor?

Hilber’e göre:
• Kazanıcılar: Eski ev sahipleri, düşük sabit kira ödeyen sakinler ve miras kalan toplu konutlarda oturanlar.
• Kaybedenler: Gençler, yeni taşınmacılar ve göçmenler. Yeni girenler, yükselen fiyatlarla karşı karşıya kalıyor .

“Her yeni nesil için konut bulmak giderek zorlaşıyor” diyen Hilber, bu tablonun sosyal adaletsizlik doğurduğunu ve gelecekte evsizlik riskinin artabileceğini savunuyor .

Çözüm Ne Olabilir?

Hilber, planlama yasasının geri çekilmesinin çözüm olmadığını belirtip, “Şehirleri içe doğru yoğunlaştırmak” ve yeşil bantları esnetmek gerektiğini öneriyor. Aynı zamanda anıt koruma ve emisyon düzenlemelerinde esneklik sağlayarak inşaat direncini azaltmanın da önemli olduğunu vurguluyor .

Prof. Christian Hilber, bugün Zürih Üniversitesi’nde emlak ekonomisi profesörü olarak görev yaparken, Londra Ekonomi Okulu’nda da akademik çalışmalara devam ediyor. Yüksek konut fiyatları konusunda dünya genelinde saygın dergilerde yayımlanan çalışmaları bulunuyor .