BERN – İsviçre’nin ABD’den satın almayı planladığı 36 adet F-35A savaş uçağının maliyetinde önemli bir artış yaşanabileceği belirtildi. Amerikalı üretici Lockheed Martin’in karşı karşıya olduğu tedarik sıkıntıları ve yeni ithalat vergileri, bu artışın başlıca nedenleri arasında gösteriliyor.

Watson.ch’nin haberine göre, ABD’nin yeni uygulamaya koyduğu gümrük tarifeleri, F-35 savaş uçaklarının üretiminde kullanılan bazı yabancı parçalarda ciddi maliyet artışlarına yol açtı. F-35’ler dünya çapında 1.200’den fazla tedarikçiyle üretiliyor; birçok parça Birleşik Krallık, Almanya, İtalya ve Kanada gibi ülkelerden temin ediliyor. ABD’nin bu parçalara getirdiği ithalat vergileri, toplam üretim maliyetini yukarı çekiyor.

RTX (eski adıyla Raytheon) CEO’su Christopher Calio, yalnızca motor ve sensör üretiminde 850 milyon dolarlık ek maliyetle karşı karşıya olduklarını açıkladı. “Tedarik zincirimiz küresel; parçaları dünyanın dört bir yanından ithal ediyoruz” diyen Calio, artan maliyetlerin nihai ürün fiyatına yansıyabileceğini vurguladı.

İsviçre, 2021 yılında 36 adet F-35A için yaklaşık 6 milyar İsviçre Frangı tutarında sabit fiyatlı bir anlaşma imzalamıştı. Ancak bazı İsviçreli uzmanlar ve siyasetçiler, bu fiyat garantisinin uluslararası tedarik zincirlerindeki belirsizlikler karşısında yeterince güvence sağlamayabileceği görüşünde.

Yeşiller Partisi Ulusal Konsey Üyesi Fabien Fivaz, “Trump bu ek maliyetleri İsviçre’ye yansıtırsa şaşırmam” diyerek gelecekteki siyasi gelişmelere de dikkat çekti.

Federal Silahlanma Dairesi (Armasuisse) ise anlaşmanın geçerliliğini koruduğunu ve fiyat artışlarının İsviçre’ye yansıtılmayacağını savunuyor. Ancak NZZ gazetesine göre, fiyatlarda %20’ye kadar artış ihtimali göz ardı edilmiyor.

İsviçre şu ana kadar projeye yaklaşık 700 milyon İsviçre Frangı ödeme yaptı. Sözleşmeden çekilme durumunda bu meblağın kaybedilmesi riski bulunuyor. Hükümet ise, F-35’lerin Avrupa’da en yaygın kullanılacak savaş uçağı olacağını ve stratejik açıdan İsviçre için önemli olduğunu vurguluyor.