BERN- Yurtdışında yaşayan yaklaşık 850 bin İsviçre vatandaşı – kısaca «Beşinci İsviçre» – kendilerini ülkelerinin gönüllü elçileri olarak görüyor. Ancak onların İsviçre’ye duyduğu sevgi ve bağlılık her zaman aynı şekilde geri dönmüyor.

“Ben gururla İsviçreliyim”

Köln’de yaşayan genç biyokimyacı Nike Bahlmann, babası Alman, annesi İsviçreli. O yine de kendini net tanımlıyor:
“İsviçre’yle gurur duyuyorum. Ben de İsviçreliyim ve öyle hissediyorum.”

Bahlmann için İsviçre “kalbinin vatanı”: Büyükbabasının macera hikâyeleri, orada yaşadığı ilk aşk, ülkenin inovasyon gücü ve çok kültürlülüğü onun için büyük anlam taşıyor.
“Bizim en iyi üniversitelerimiz var, çok çeşitliyiz. Dört resmi dili olan az ülke var. İsviçre çeşitlilikten besleniyor.”

Tasarruf politikaları tepki çekiyor

Ancak bu bağlılık, politikada her zaman karşılık bulmuyor. Hükümet, yurtdışındaki İsviçre okullarında ve swissinfo.ch gibi diaspora platformlarında tasarrufa gitmek istiyor.

ASO (Auslandschweizer Organisation) Başkanı ve eski senatör Filippo Lombardi, bu durumu üzücü buluyor:
“Mali baskı hissediyoruz. Vatandaşlar ve siyasetçiler artık daha çok cüzdanlarına bakıyor, değerleri ve İsviçre’nin dünyadaki varlığını ikinci plana atıyorlar.”

Lombardi, yurtdışındaki 850 bin İsviçrelinin “ülkeleri için küçük birer elçi” olduğunu, uluslararası kriz dönemlerinde bunun daha da değerli hale geldiğini vurguluyor.

“AHV’den yararlanmak haksızlık değil”

Muhafazakâr çevrelerde ise farklı bir tartışma gündemde: Yurtdışında yaşayan İsviçreliler, İsviçre’nin sosyal hizmetlerinden yararlanmaya devam etmeli mi?

Bangkok’ta yaşayan emekli İsviçreli Josef Schnyder, buna net karşı çıkıyor:
“AHV (emeklilik) ancak önceden sisteme ödeme yaptıysanız alınır. ‘Tayland’a gidersen daha az alırsın’ demek mantıksız olur. Öyleyse New York’a gidenlere daha fazla mı ödenmeli?”

Schnyder ayrıca, yurtdışında yaşayan emeklilerin İsviçre’ye yük olmadığını, çünkü İsviçre’de yaşlı bakımevlerinden yararlanmadıklarını, dolayısıyla ülkeyi mali açıdan da rahatlattıklarını savunuyor.

İkna çalışmaları sürecek

Bu farklı görüşler, geçtiğimiz günlerde Bern’de toplanan Yurtdışındaki İsviçreliler Konseyi delegelerinin yıllık toplantısında da masaya yatırıldı.

Diasporanın İsviçre’ye sevgisi güçlü, ancak bu sevgiyi ve katkıyı İsviçre siyasetine anlatmak için daha fazla ikna ve lobi çalışması gerekiyor.