Avrupa, yoğun sıcak dalgaları ve sellerle mücadele ederken uzmanlar iklim değişikliğine karşı daha güçlü önlemler alınması gerektiğini vurguluyor.

Avrupa genelinde art arda yaşanan sıcak hava dalgaları artık istisna olmaktan çıktı. ABD Uzay ve Havacılık Dairesi’nin (NASA) yayımladığı yeni uydu verileri, özellikle 2020 yılından bu yana dünya genelinde aşırı hava olaylarının ciddi oranda arttığını ortaya koyuyor. Aşırı sıcaklar artık yalnızca Güneydoğu Avrupa ile sınırlı kalmıyor, kıtanın farklı bölgelerinde de hissediliyor.

Rekor sıcaklıklar ölçüldü

Perşembe günü Roma’da sıcaklık 35°C’ye, Viyana’da 36°C’ye, Bükreş’te 37°C’ye, Atina’da ise 39°C’ye kadar çıktı. Bu kadar erken başlayan ve yoğun geçen sıcak hava dalgaları, iklim bilimcileri arasında endişeye yol açıyor.

Akdeniz 5 derece daha sıcak

Avrupa Birliği’nin Copernicus Programı’na göre, Akdeniz’in bazı bölgelerinde su sıcaklığı mevsim normallerinin 5 derece üzerine çıktı. Bu durum, atmosferde daha fazla su buharı birikmesine neden oluyor ve buhar yoğunluğu arttıkça aşırı yağışlar ve sel riski de beraberinde geliyor. 2024 yılında Valencia ve Aşağı Avusturya’da yaşanan sel felaketleri buna örnek gösteriliyor.

NASA: Aşırı olaylar iki katına çıktı

NASA’nın GRACE uydusu (Gravity Recovery and Climate Experiment) ile yapılan analiz, 2024 yılında aşırı kuraklık ve sellerin sayısının 2003–2020 ortalamasına göre iki katına çıktığını ortaya koydu. Araştırmayı yürüten uzmanlardan Matthew Rodell, “Bu gerçekten korkutucu” derken, meslektaşı Bailing Li küresel ısınma ile kesin bir bağ kurmak için daha fazla veriye ihtiyaç olduğunu belirtti. Ancak diğer gözlemler, küresel ısınmanın en büyük etken olduğunu işaret ediyor.

NAO’daki değişimler Avrupa’ya aşırılık getiriyor

Hamburg Üniversitesi ve Max-Planck Meteoroloji Enstitüsü tarafından yürütülen bir başka araştırma ise Kuzey Atlantik Salınımı (NAO) ile iklim değişikliği arasındaki ilişkiye odaklanıyor. Araştırmanın başındaki Quan Liu, iklim değişikliğinin yaz aylarında NAO’yu daha istikrarsız hale getirdiğini ve bu durumun Avrupa’da hem aşırı sıcaklara hem de serin ve yağışlı yazlara neden olabileceğini ifade ediyor.

Ekonomik ve sağlık riski büyüyor

Uzmanlar, bu artan hava olaylarının sadece meteorolojik bir mesele olmadığını vurguluyor. Aşırı sıcaklar altyapılara zarar veriyor, tarımsal üretimi tehdit ediyor ve özellikle yaşlılar gibi savunmasız gruplar için sağlık riskini artırıyor. Bilim insanları ve araştırmacılar, bu nedenle acil uyum önlemleri ve daha kararlı bir iklim politikası çağrısında bulunuyor.