Cemil Baysal
BERN- İsviçre'de günden güne sayısı artan çifte vatandaşlarımızın, İsviçre vatandaşlık hakkını elde ettikten sonra merak ettikleri konuların başında askerlik yükümlülüğü geliyor. Oğlu İsviçre'de askere gidecek çifte vatandaş gençlerimizin ve annelerinin özellikle merakı ise, çocuklarının yemek ve ibadet konularıyla ilgili.  Çifte vatandaşlarımızı askerlik konusunda aydınlatıp, annelerin kaygılarını biraz olsun giderebilmek için merak edilen soruların cevabını İsviçre'de binbaşı görevi yapan,  Özel bir Hastanede Güvenlik Şefi olarak görev yapan çifte vatandaşımız Ergin Hacılar'dan aldık:

- İsviçre'de askerlik deyince;
Kimler askerlik yapmakla yükümlü ve kimler askerlikten muaf?
Cevap:18 yasını doldurmuş ve İsviçre vatandaşı olan tüm erkekler. Bayanlar arzu üzerine askerlik yapabilir.
Askerlikte Er olarak askerlik süresi en fazla 30 yasına kadar sürer.
19 yasında askeri kontrole çağrılır. Bu kontrole herkez gitmek zorunda ve genelde bir gün sürer. Bu kontrolde sağlık açısından bir sakınca olduğu zaman "çürük raporu" çıkar, ve askerlik yapmaz.
25 yaşını doldurmuş ve İsviçre vatandaşı olmuş, askerlik yapmaz. 25 yasından evvel İsviçre vatandaşı olan bir kişi, 6 yıl boyunca kesintisiz yurtdışında yaşadı ise, askerlik yapmaz.
Eğer askerlik Türkiyede yapıldı ise, İsviçre'de askerlik yapma mecburiyeti yoktur.

- Halk arasında RS ve WK Zwilschutz diye tanımlanan kelimelerin açılımı nedir?

RS = Rekrutenschule = Genel eğitim (birime göre 18 veya 21 hafta sürer)
WK = Widerholungskurs = Tazeleme eğitimleri (her yıl 3 hafta sürer)
Durchdiener =

-İsviçre'de askerlik yapanların maaşları işyerinde kesintiye uğruyor mu?

İşsiz ise: günde 4.- + EO 62.- ayda 2000.- frank maaş alır. Eğer çocuk var ise, veya kira masrafları , EO rakkamı en fazla günde 245.- olabilir.
Bir işyerinde çalışan kişi için:O an an çalıştığı maaşın yüzde 80'ini alır ve artı günde 4.-, geri kalanı EO ile karşılanır.
RS = Başladığı an sağlık sigortasına bildirebilirsiniz ve bu süre boyunca sağlık sigortası ödemenize gerek yok. RS süreci içerisinde Ordu tarafından sigortalanıyorsunuz.
Durchdiener = tüm askerlik birkerede bitirilir, yani RS bitirdikten sonra + 10 ay

-Askerlikte izin durumları nasıl?
RS / Genele ğitim zamanında izin olmaz, ancak ailede vefat, doğum gibi çok önemli durumlarda izin verilir.
WK / eğitimler başlamadan evvel dilekçe gönderilir, genelde sorun çıkmaz.
Kulanılan tüm izin günleri, eğitimi erteler ama iptal ettirmez, ilerki bir zamanda tekrar yapılır.

-Askerlik boyunca günün akışı nasıl geçer?
2 veya 3 haftalık askerlik boyunca özetle alınan eğitim ve gün akışı:
05:30 uyanılır, 06:30 da kahvaltı , 07:00 iştima, 07:30 eğitim, 12:00 öğle yemeği, 13:00 eğitim, 19:30 akşam yemeği, 21:00 istima ve Saat 22:00 yatılır.

-Müslüman kökenliler veya başka dinler için yemek ve ibadet hassasiyetleri var mı?
As teğmene veya yetkili kişiye söyler domuz eti çıkmaz. Namaz kılmak istiyen, kazaya brakip kılabilir.

-Askerliği profesyonel meslek olarak seçebilme ve ilerleme imkanları nelerdir?
Profesyonel olabilmek için sivil hayatında yüksek okul mezunu olması ve subaylık kariyerini başlaması gerekir.

-Askerlikte kadınlar
Kadın erkek ayrımı yok. Kadınların tek kişilik odaları veya kadınlar odası olur.

-İsviçre'li ve Yabancı kökenli İsviçre'li arasında ayrım olur mu?
İsviçre'li ve Yabancı kökenli İsviçre'liler arasında askerlikte ayrım olmaz. İsviçre vatandaşı olanların hepsi eşittir ve herkes eşit muamele görür.
Kendisini güzel yetiştirmiş iki ülke kültürünü tanıyorsa, azimli, disiplinli ve başkalarına hoşgörü gösterirerir ise, kısacası bir Türk gibi ise askerlikte hiç bir sorun yaşamaz.

Redaksiyonun yorumu:
Resmi olmayan bilgilre göre çifte vatandaşların askerlik durumları: İsviçre vatandaşlığını kazanan bir gencimiz İsviçre vatandaşlığını kazanmadan önce Türkiye'de fiilen , bedelli veya dövizle askerlik hizmetini yerine getirmiş ise İsviçre makamlarına " Ben aynı zamanda T.C. Vatandaşıyım ve Türkiye'de askerlik hizmetini yerine getirdim" diyerek, bu konu ile ilgi askerlik belgesini İsviçre resmi kurumuna sunabiliyor. İsviçre vatandaşlık hakkını 25 yaşını doldurduktan sonra alanlar temel olarak İsviçre'de askerlikten muaf tutuluyor.  25 yaşından önce İsviçre vatandaşlık hakkını elde edenler için ise, o yaşına kadar 6 yıl kesintisiz İsviçre dışında yaşamış işe askerlik yapma zorunluluğu kalkıyor.
Kantonların yasalarına ve kişinin yaş durumuna göre farklılık gösteren duruma göre İsviçre makamları bu gencimizi İsviçre 'deki askerlikten muaf tutabiliyor. Tersi durumda Türkiye'de askerlik hizmetini yerine getirmeden İsviçre Vatandaşlığını kazanan gençlerimizin İsviçre yasasına göre başka bir ülke adına askerlik yapması veya askerlik parası ödemesi genelde yasaktır.  Kanunu iyi inceleyerek Bilgi alınması tavsiye ediliyor. Bu durumda her üki ülke vatandaşlığı bulunan T.C.Vatandaşı gencimiz her iki ülkenin yasalarına uymak zorunda olduğundan hem Türkiye için  hemde İsviçre hükümeti için askerlik hizmetini yerine getirmekle yükümlüdür.

Türkiye kolaylık sağlıyor
Türkiye'deki resmi kurumlar  İsviçre'deki bu yasadan haber olduğu için İsviçre 'de yaşayan  vatandaşlarımıza kolaylık olsun diye Çifte vatandaşlara askerlik muafiyeti getirmiştir. Tabii ki bazı şartların oluşması durumunda  bu durum geçerlidir. Şartlardan birincisi; İsviçre'de doğmak veya 18 yaşından önce İsviçre'ye gelerek  oturum ve çalışma izni almak, ikincisi; İsviçre'de FİİLEN askerlik veya Sivil Savunma Hizmetini yerine getirmek. Üçüncüsü; Türkiye'de bağlı bulundukları Nüfus Müdürlüklerinde çifte vatandaş olarak kayıtlı olmak. Bu şartları taşıyan gençlerimiz bağlı bulundukları Dış Temsilciliklerimize  müracaat ederek Çifte vatandaşlık askerlik hizmeti muafiyetinden yararlanabliriler