Dini semboller için kanun gereksiz

Dini semboller için kanun gereksiz

Federal Hükümet dini semboller hakkında mecliste 4 sene önce sunulan soru önergesine cevap verdi.

Musa Acar
ZÜRİH Sağcı İsviçre Halk Partisi SVP/UDC ve katolik Zug kantonundan 2011 yılından beri federal milletvekilliği yapan Thomas Aeschi'nin mesleği şirket danışmanlığı, askeriyede üsteğmenlik rütbesi bulunuyor. 10 Eylül 2013 tarihinde Aeschi bir önerge vermişti. Aeschi devlet kurumlarında haç ve diğer dini sembollerin mahkemelerde, okullarda asılı durmasının araştırılmasını talep etmişti. Bunun yanında takke, başörtüsü gibi tesettür, küçük haç, hıristiyanların Davud yıldızı, müslümanların Mühr-ü-Süleyman olarak tanıdıkları ve Osmanlı dahil müslüman coğrafyasındaki camilerdede süsleme olarak yüzyıllardır mevcut 6 köşeli yıldız yanında hilal gibi dini sembollerin resmi kurumlarda giyilmesi ve taşınması hakkında federal hükümetten düzenleme gerekliliğinin araştırılmasını talep etmişti.

13.11.2013 tarihli cevabında Federal Hükümet konu hakkında bir rapor hazırlayacağını ifade etmişti. Aeschi limited şirketi GmbH, anonim şirketi AG/SA türü tüzel kişilerin sahipleri hıristiyan olmasa dahi Federal Mahkeme içtihadı ile mecburi kilise vergisi ödenmesi konusunda kanuni bir düzenleme gerekmiyor mu sorusunun ayrıca tekrar değerlendirilmesini talep etmişti. Bu son talebin araştırılması gereksiz diyen Federal Hükümet, diğer konularda 2015 yılında Fribourg Üniversitesine araştırma görevi vermişti. Üniversiteden son 15 senede kantonlarda ne tür girişimler olduğunun analiz edilmesi talep edilmişti. 'Schweizerische Kompetenzentrum für Menschenrechte' SKMR / İsviçre İnsan Hakları Araştırma Merkezi 1 Haziran 2016 tarihinde 124 sayfalık raporunu almanca olarak yayınladı:

https://www.ejpd.admin.ch/dam/data/bj/aktuell/news/2017/2017-06-09/synthesebericht-d.pdf
Buna dayanarak Federal Hükümet 9 Haziran 2017 tarihinde bir karar aldı ve almancası 25, fransızcası 23 sayfalık raporunda kararını gerekçelendirdi.
Almanca için: https://www.ejpd.admin.ch/dam/data/bj/aktuell/news/2017/2017-06-09/ber-br-d.pdf
Fransızca için: https://www.ejpd.admin.ch/dam/data/bj/aktuell/news/2017/2017-06-09/ber-br-f.pdf

Detaylarında konu hakkında ilgilenenler için okunmaya değer bilgiler içeren raporlarda Federal Hükümetin vardığı netice özetle devlet kurumlarında asılı haç gibi dini semboller hakkında oluşan fikir ayrılıklarının çoğunun mahkemeye gitmeden hallolduğu, mevzubahis kurumların pragmatik çözümleri değerlendirilerek, uygulanagelen bu prosedürün, katı kanuni düzenlemelerden daha iyi netice alacağı gerekçesi ile federal seviyede yasal düzenleme gerekmiyor denildi. Din Hukukunun İsviçrede kantonlar tarafından düzenlendiği teamülü de dikkate alarak Federal Hükümet konu hakkında muhatap olan belediyelerin, kantonların ve diğer kurumların duruma göre pratik çözüm bulmada genelde başarılı olduklarını ifade ederek, sahadakilerin vatandaşa aynı seviyeden bakabildikleri düşüncesi ile çatışmalara mahal vermeden veya oluşan çatışmalarda tansiyonu düşürmede daha uygun olduklarını değerlendirdi. Hukuki mücadelelerin başlatıldığı az sayıdaki olaylardada mahkemelerin genelde davacıların insan hakları ile toplumun düzenleme talepleri arasındaki dengeyi koruyabildiğini savunuyor federal hükümet. Federal Meclis'in mevcut durumda kanuni düzenleme yapmasının fuzuli olduğuna karar verdi hükümet.

Dini semboller hakkında veriler
İsviçrede devlet kurumların yarısından fazlasında dini semboller asılı. Bihassa hastanelerde yoğun olarak mevcut. Katolik kantonlarda okulların 61%-88% dini semboller asılı, protestan kantonlarda 22%-33%. Devlet kurumlarının 70%'inde hizmet alan vatandaş ve yabancılar dini sembol ve kıyafet taşıyor. Devlet kurumlarında var olan sembollerden çok, dini kıyafete ilgi algısı daha yoğun şekilde.
Dini semboller ile alakalı fikir ayrılıklarını Federal Hükümet Konflikt/conflit (düşük yoğunluklu çatışma) olarak isimlendiriyor raporunda. Devlet bina ve kurumlarının genelinde 39% çatışma olayı yaşandığı tesbit edilerek bunların içinde kayıda geçen oranlar ceza evlerinde 61%, Federal Tren Yolları SBB/CFF'de 45%, yüksek okullarda 44%. Laik Cenevre kantonundaki okullarda 75%, Waadt/Vaud 53%, katolik Ticino'da 43% ve Protestan Basel şehir kantonunda 40%. Dini sembol taşıyan devlet personeli hakkında araştırılan kurumların 25%'inde çatışma tespit edilmiş. Ancak bütün bu çatışmaların sadece 9%'unda hukuki mücadele başlatılıyor.

Hukuki durum
Mezarlıklar ve korunması gereken tarihi kültürel binalar haricinde dini sembolleri bu şekilde ifade eden kanuni düzenlemeler yok. Ancak iş hayatında personelin giyebileceği elbiseleri hakkındaki düzenlemeler dini sembollerin ismini koymadan kısıtlamalara sebep olabiliyor. Bazı belediyelerde okullarda giyilebilecek kıyafet hakkında düzenlemeler mevcut. Ancak bu düzenlemeler Federal Mahkemenin içtihadına göre müslüman öğrencilerin başörtüsünü, tesettürünü yasaklayabilmek için yeterli sebep değil.  Federal Mahkeme 26 Eylül 1990 tarihli Cadro isimli kararında okullarda haç gibi dini sembol asılmasının devletin dini tarafsızlığı ilkesine aykırı olduğu tespit etmesine rağmen bu karara bir çok kantonda uyulmamakta. Dini sebeplerden dolayı kullanılan tesettür konusunda Federal Mahkemenin içtihadı ise farklılıklar içeriyor. Her kanton ayrı düzenliyor. Mesela katolik Wallis/Valais ve Ticino kantonlarındaki bir çok okullarda öğretmenler dini sembol kullanabilirken, başka kantonlar kanunları ile öğretmenlerine devlet temsilcisi olarak başörtüsünü yasaklıyor.  Özetle Federal Mahkeme, kantonlar öğretmenlerine isterlerse yasaklar, öğrenciye ise yasaklayamaz olarak hükmetmiştir. Motor kullanan bir Sih'e sarığı yerine kasket takma mecburiyeti güvenlik gerekçesi ile zorlanabilir. Başörtüsü sebebi ile vatandaşlığı almama da hukuka aykırıdır.  Federal Hükümet raporunun 23-25 sayfanın dördünde diğer avrupa ülkelerindeki tesettür dahil dini semboller hakkındaki düzenlemeleri özetledi.

Bu haber toplam 3436 defa okunmuştur

HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.